TMO 2025 Buğday ve Arpa Alım Fiyatlarını Açıkladı: Çiftçide Hayal Kırıklığı

TMO'nun 2025 Alım Fiyatları Çiftçileri Neden Kızdırdı?

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), 2025 yılı buğday ve arpa alım fiyatlarını açıkladı. Buna göre ekmeklik ve makarnalık buğday için taban fiyat ton başına 13.500 TL, arpa için ise 11.000 TL olarak belirlendi. Devletin sağladığı 2.520 TL'lik destek ödemesiyle birlikte çiftçinin eline buğdayda ton başına toplam 16.020 TL, arpada ise 13.520 TL geçecek. TMO, bu ödemelerin ürün tesliminden sonraki 30 gün içerisinde yapılacağını belirtti.

Fakat bu açıklama, çiftçilerden beklenen desteği görmedi. Son yıllarda tarımsal üretim maliyetlerinde keskin artışlar var. Mazottan gübreye, tohumdan ilaçlara kadar tüm girdiler dövize ve enflasyona bağlı olarak katlanarak artıyor. 2024 sezonunda özellikle mazot ve gübre giderleri çiftçiyi zorlarken, yeni açıklanan fiyatlar, pek çok çiftçiye göre maliyetlerin dahi altında kalıyor. Buğday fiyatı ise tartışmanın tam odağında. Üreticiler, taban ücretlerin bekledikleri seviyeye ulaşmamasının tarımda sürdürülebilirliği daha da zorlaştırdığını ifade ediyor.

Siyasi Tepki ve Üreticinin Gelecek Kaygısı

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, fiyatların açıklandığı gün yaptığı açıklamada taban fiyatların çiftçinin umduğunun çok altında olduğunu vurguladı. Gürer'e göre, özellikle buğday ekimindeki ciddi düşüş ve ithalata olan bağımlılık, gıda güvenliği için risk oluşturuyor. Gürer, desteklerin artırılmasını, taban fiyatların çiftçinin elini rahatlatacak şekilde yeniden düzenlenmesini talep etti.

Bu tepkilere çiftçiler de sosyal medyadan ve birlikler aracılığıyla katıldı. Pek çoğu, maliyetlerle verilen taban fiyatı karşılaştırarak "artık buğday ekmek mantıklı değil" demeye başladı. Bazı üreticiler ise ellerindeki arazileri ya nadasa bırakmayı ya da daha az masraflı ürünlere yönelmeyi planlıyor. Bu tavır, Türkiye'nin her geçen yıl artan buğday ve arpa ithalatına bağımlılığını derinleştiriyor.

• Ekonomik kriz ve dövizdeki hareketlilik özellikle tarımsal girdi maliyetlerinde ani artışlara yol açıyor.
• Çiftçiler, destek primleriyle birlikte hesaplandığında bile açıklanan buğday ve arpa fiyatının yeterli olmadığını düşünüyor.
• TMO ise fiyatların, piyasada istikrar ve üreticiyi koruma amacı taşıdığını savunuyor.

TMO, Türkiye genelinde mayıs ayı itibariyle lokal olarak başlayan hasadın haziran başı itibarıyla yüzde 2 seviyesinde olduğunu, ilerleyen haftalarda sürecin hızlanacağını belirtti. Kurumun açıklamasına göre alım fiyatları, iç piyasadaki fiyat oynaklığının önüne geçmeyi ve çiftçiyi korumayı hedefliyor. Ancak üreticinin asıl derdi, gerçekçi rakamlarla üretim yapabilmek ve emeğinin karşılığını alabilmek.

Buğday fiyatı üzerinden kopan tartışmalar, aslında Türkiye'de tarımın yapısal sorunlarının da yansıması. Desteklerin yetersizliği ve artan maliyetler, üreticiyi giderek daha fazla sıkıştırıyor.